“`html
“Her sektörde olduğu gibi, bizim kurumlarımızda da kötü niyetli bireyler ve hoş karşılamadığımız durumlar yaşanabilmektedir. Bizler, bu tür olumsuzlukların karşısında sonuna kadar durmaya kararlıyız.”
“Erken müdahaleler ile tespit edilen bireylerin topluma kazandırılması adına işbirliğine ihtiyaç duymaktayız. Kapalı kapılar arkasında kalan dezavantajlı bireylerin, toplumun ortak sorumluluğu olması gerektiğine inanıyoruz. Hem vicdani hem de ekonomik açıdan herkesin üzerine düşeni yapması şart.”
Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri Derneği Başkanı Fahri Şeker ile bu alandaki sorunları ele aldık…
Özel eğitim ve rehabilitasyon nedir?
Özel eğitim ve rehabilitasyon, aslında iki farklı alandır. Özel eğitim, bireylerin standart eğitim sistemleri içinde karşılaşamayacakları şekilde düzenlenmiş bir eğitim sürecidir. Bu sistem, bireyleri akranlarına yetişmeleri noktasında destekler. Diğer yandan rehabilitasyon, bireyleri sosyal yaşama entegre ederek, onların en yüksek potansiyeline ulaşmalarını sağlamaya yönelik bir süreçtir. Örneğin, özel eğitimde çocukların eğitim süreçlerindeki eksiklikler giderilirken, rehabilitasyon bireylerin tüm yaşamları boyunca sürdürecekleri ihtiyaçlar ile ilgilenir.
Sayın Başkan, özel eğitim ya da rehabilitasyon gereksinimi olan bireyler nasıl belirleniyor?
Bu süreç, çoğunlukla kurumlarımızın kendi çabaları ile yürütülmektedir. Kamuya ait okulların standart eğitimleri veya hastanelerdeki sağlık kontrollerinden çoğu birey yeterince yönlendirilmedi. Bu, hem bireylerin tespit edilmesi hem de erken müdahalelerin sağlanması açısından olumsuz sonuçlar doğurabiliyor. Bazen aileler, yıllar sonra gelebildikleri bir başvuru ile çocuklarının okuma yazma bilmediğini, 6-7 yıl boyunca üst sınıflara geçiş yaptığını ifade edebiliyor. Oysa erken müdahale programlarına yönlendirilmiş olsalardı, çocukları akranlarına yetişebilirdi.
Özel eğitim ya da rehabilitasyona katılan bireyler zihinsel engelli olarak mı kabul ediliyor?
Hayır, bu yaygın bir yanlış anlamadır. Kurumlarımızda farklı programlar uygulanır; Zihinsel Engelli Bireyler Destek Eğitim Programı, Bedensel Engelliler Destek Eğitim Programı gibi. Örneğin, bedensel engeli olan bireyler de destek alabilirken, her birey için farklı durumlar önem arz eder. Özel Öğrenme Güçlüğü yaşayan bireyler de bu programlardan faydalanabilir; aile içindeki travmalar veya yanlış davranışlar gibi sebepler, öğrenme güçlüğüne yol açabilir.
Başkan, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi hizmetlerinin finansmanı nasıl sağlanıyor?
Kuruma kayıt için gereken koşulları sağlayan her birey, yaş farkı gözetmeksizin ayda 8 seans bireysel ve 4 seans grup eğitimi almakta ve bu eğitimlerin masrafları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır.
Bu eğitim standart bir sistem mi? Yani her birey aynı eğitimden mi yararlanıyor?
Ne yazık ki, yanıt evet. Eğitim seansları, bireyin durumuna göre farklılık göstermeden uygulanmaktadır. Eğitimin çeşitliliği ve bireyselliği önemsenmediği için bu durum, sistemin en büyük zayıflıklarından biri olarak değerlendiriliyor. Ancak resmi prosedürlere bağlı çalışan kurumlar olarak bu durumu değiştirmek zorundayız.
Verilen bütçenin yeterli olduğunu düşünüyor musunuz?
Maalesef hayır. Bütçelerimiz, yaptığımız işin büyüklüğüne oranla yetersiz kalıyor. Gerekli malzeme ve destekleri sağlamak amacıyla kendi kaynaklarımızla ek yardımlar sağlamaya çalışıyoruz. Kamunun elini taşın altına koyması gerekmektedir. Rehabilitasyon sürecindeki her bireyin halka daha fazla yük olacağı gerçeği unutulmamalıdır.
Son günlerde medyada yer alan olumsuz örneklere dair yorumlarınız nedir?
Unutulmamalıdır ki, her sektör ve kurumda kötü niyetli bireyler bulunabilir. Ancak bizim kurumlarımızda uygulanan hukuk ve prosedürler sayesinde usulsüzlük yapmak son derece zordur. Her bireyin sağlık durumu detaylı bir şekilde değerlendiriliyor ve gerekli raporlar alındıktan sonra sürece dahil olabiliyor.
Son olarak, devletten ve kamudan beklentiniz nelerdir?
Öncelikle kamunun yükünü üstlenmiş kurumlar olarak bizimle işbirliği yapılması gerektiği gerçeği vurgulanmalıdır. Özel eğitim ve rehabilitasyon süreçlerinde, erken müdahale gerekli olduğunun bilincinde olunmalıdır. Ayrıca, bütçelerin her yıl yeniden müzakere edilmesinin de gereksiz olduğunu belirtmek isteriz. Yıllık tahminler ile maliyetlerimizi düzenlemeliyiz.
Değerli bilgileriniz için teşekkürler. Türkiye Hepimizin, Eğitim Hepimizin…
“`