Yerel Kalkınma Hamlesi Destek Programı ve Yatırımlara Etkileri
Mehmet Özcan*
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinasyonunda yürütülen ve 99/03 Sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar çerçevesinde geliştirilen Yerel Kalkınma Hamlesi Destek Programı, Türkiye’nin il düzeyindeki farklı potansiyellerini harekete geçirmeyi amaçlayan hedefli bir yatırım destek mekanizmasıdır. Her ilin öz kaynaklarını dikkate alarak belirlenen özelleştirilmiş yatırım alanları, kalkınma ajansları tarafından desteklenmektedir.
Kalkınma ajansları, teknik analiz ve ön değerlendirme gibi görevleri üstlenerek yerel bilgi birikimini merkezi teşvik sistemine entegre etmektedir. Programın temel amacı yerelin potansiyelini maksimize etmek ve böylece daha etkin yatırımlar çekmek üzerinedir.
Güçlü teşvik unsurları: Yatırımcılara vergi indirimi ve hibe makine desteği gibi cazip teşvikler sunulmaktadır.
Yerel katılım ve sahiplenme: Yatırım alanlarının yerelde belirlenmesi, Kalkınma Ajanslarının etkinliğini artırırken aynı zamanda yerel kalkınma sahiplenmesini de tetiklemektedir.
Stratejik odaklanma: Yatırım teşvikleri daha özelleştirilmiş hedef sektörlere yönlendirilerek kaynakların etkin kullanımı sağlanmaktadır.
Esnek ve güncellenebilir yapı: Yatırım alanları yıllık olarak revize edilerek ekonomik ve sektörel değişimlere uyum sağlanmaktadır.
Kısıtlı başvuru süreleri: Çağrı esaslı yapısı nedeniyle başvurular belirli dönemlerde alınmaktadır. Bu durum yatırımcılar için belirsizlik yaratabilir ve proje üretimini engelleyebilir.
Değerlendirme süreçlerinin uzunluğu da yatırımcıların motivasyonunu olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle başvuruların yıl boyunca alınabileceği bir sistem önerilmektedir. Ayrıca, ilan edilen çağrılar kapsamında daha uzun başvuru süreleri tanımlanarak yatırımcıların hazırlık süreçleri rahatlatılmalıdır.
Öneri: Yatırımların belirli dönemlere sıkıştırılması yerine farklı zamanlarda değerlendirilmesi daha uygundur.
* BDO Teşvik ve Devlet Destekleri danışmanlığı Lideri